Μοριακή ανίχνευση κληρονομικής οπτικής νευροπάθειας Leber (Leber hereditary optic neuropathy, LHON)

Γενικές πληροφορίες

Η κληρονομική οπτική νευροπάθεια Leber (LHON) είναι μια κληρονομούμενη μορφή απώλειας όρασης. Η νόσος αυτή συνήθως εμφανίζεται στην εφηβεία, ενώ σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί στην πρώιμη παιδική ηλικία ή αργότερα στην ενήλικη ζωή. Για άγνωστους λόγους, τα αρσενικά άτομα προσβάλλονται πολύ πιο συχνά από τα θηλυκά.

Η θαμπή και θολή όραση είναι συνήθως τα πρώτα συμπτώματα της LHON. Αυτά τα προβλήματα όρασης μπορεί να ξεκινήσουν στον ένα οφθαλμό ή ταυτόχρονα και στους δύο. Εάν η απώλεια όρασης ξεκινήσει από τον ένα οφθαλμό, ο άλλος επηρεάζεται συνήθως μέσα σε κάποιες εβδομάδες ή μήνες. Με την πάροδο του χρόνου, η όραση και στους δύο οφθαλμούς επιδεινώνεται, με σοβαρή απώλεια της οπτικής οξύτητας και της έγχρωμης όρασης. Αυτή η κατάσταση επηρεάζει κυρίως την κεντρική όραση, η οποία είναι απαραίτητη στις λεπτομερείς εργασίες όπως η ανάγνωση, η οδήγηση και η αναγνώριση προσώπων. Αν και η κεντρική όραση βελτιώνεται σταδιακά σε ένα μικρό ποσοστό των περιπτώσεων, στις περισσότερες περιπτώσεις η απώλεια όρασης είναι σοβαρή και μόνιμη.

Η απώλεια όρασης είναι συνήθως το μόνο σύμπτωμα της LHON. Ωστόσο, έχουν αναφερθεί ορισμένες οικογένειες με επιπλέον σημεία και συμπτώματα. Σε αυτά τα άτομα, η κατάσταση περιγράφεται ως “LHON plus”. Εκτός από την απώλεια όρασης, τα χαρακτηριστικά της LHON plus μπορεί να περιλαμβάνουν νευρολογικές και άλλες διαταραχές.

Μεταλλάξεις στα γονίδια MT-ND1, MT-ND4 και MT-ND6 μπορεί να προκαλέσουν την LHON. Αυτά τα γονίδια βρίσκονται στο DNA των μιτοχονδρίων.

Ένα σημαντικό ποσοστό ατόμων που φέρουν μετάλλαξη που προκαλεί τη νόσο LHON δεν αναπτύσσει κανένα χαρακτηριστικό της διαταραχής. Συγκεκριμένα, περισσότερο από το 50% των ανδρών με μετάλλαξη και περισσότερο από το 85% των γυναικών με μετάλλαξη δεν αντιμετωπίζουν ποτέ απώλεια όρασης ή σχετικά προβλήματα υγείας. Υπάρχουν πρόσθετοι παράγοντες που μπορεί να καθορίσουν εάν ένα άτομο θα αναπτύξει τα σημεία και τα συμπτώματα αυτής της διαταραχής.

Μέθοδος

Πραγματοποιείται απομόνωση μιτοχονδριακού DNA και ακολουθεί εκλεκτικός πολλαπλασιασμός με PCR. Στα παραγόμενα προϊόντα πραγματοποιείται αλληλούχηση στην πλατφόρμα NGS-ThermoFisher S5 για την ανίχνευση μεταλλάξεων στο μιτοχονδριακό DNA. Οι συχνότερες μιτοχονδριακές μεταλλάξεις είναι οι: MT-ND4*LHON11778A, MT-ND1*LHON3460A, MT-ND6*LHON14484C.

Είδος δείγματος

Περιφερικό αίμα σε EDTA